Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου Τσιριλόβου

Μονή Αγίου Νικολάου Τσιριλόβου: Πνευματικό Καταφύγιο στις Πλαγιές του Ασκίου
Η Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου Τσιριλόβου είναι κτισμένη στις δυτικές πλαγιές του όρους Άσκιο, περίπου 4 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της Κορησού και 19 χιλιόμετρα ανατολικά της Καστοριάς. Πιθανολογείται ότι τα πρώτα κτίσματά της χρονολογούνται από τον 17ο αιώνα, ενώ κατά τον 19ο αιώνα η μονή αναδείχθηκε σε σημαντικό θρησκευτικό και πολιτιστικό κέντρο. Υπό την καθοδήγηση του ηγουμένου Γρηγορίου Διαμαντίδη, λειτούργησε ως ορφανοτροφείο και σχολείο, προσφέροντας εκπαίδευση και προστασία στους κατοίκους της περιοχής.
Η μονή διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο κατά τον Μακεδονικό Αγώνα. Το 1904 φιλοξένησε τον Παύλο Μελά, όπως αποδεικνύεται από επιστολές του προς τη σύζυγό του, Ναταλία Δραγούμη. Ωστόσο, στις 26 Φεβρουαρίου 1905, η μονή λεηλατήθηκε και πυρπολήθηκε από το βουλγαρικό κομιτάτο, ως αντίποινα για τη συμμετοχή της στον αγώνα. Μετά την καταστροφή, περιήλθε σε περίοδο παρακμής και έως το 1960 λειτούργησε ως μετόχι της γειτονικής Μονής Αγίων Αναργύρων.
Η αναβίωση της μονής ξεκίνησε το 1963 με πρωτοβουλία του αρχιμανδρίτη Σεβαστιανού Στεφανόπουλου, ο οποίος ανέλαβε την αποκατάσταση των κτισμάτων και την αναδιοργάνωση της μοναστικής ζωής. Τότε, ανεγέρθηκαν νέα πτέρυγα, το παρεκκλήσιο του Αγίου Αντωνίου και το νέο καθολικό, που ακολουθεί τον αρχιτεκτονικό τύπο της τρίκλιτης βασιλικής. Αρχικά ανδρική, η μονή μετατράπηκε σε γυναικείο μοναστήρι με απόφαση του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων.
Σήμερα, η Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου Τσιριλόβου αποτελεί σημαντικό πνευματικό κέντρο, ακολουθώντας την ορθόδοξη μοναστική παράδοση. Η γιορτή του Αγίου Νικολάου στις 6 Δεκεμβρίου και η ανακομιδή των λειψάνων του στις 20 Μαΐου συγκεντρώνουν πλήθος πιστών, ενώ η αδελφότητα συνεχίζει να διατηρεί την παράδοση και να συμβάλλει στην πνευματική ζωή της περιοχής. Με την πλούσια ιστορία της και την αφοσίωση των μοναχών, η μονή παραμένει ένας τόπος πίστης, ελπίδας και πολιτιστικής κληρονομιάς.
Πληροφορίες
Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου Τσιριλόβου, Άγιος Νικόλαος Καστοριάς, ΤΚ 52052
Τηλέφωνο: 2467051228
Ιδιαίτερα αξιοθέατα
• Καθολικό της Μονής. Ο κεντρικός ναός αφιερωμένος στον Άγιο Νικόλαο, με εντυπωσιακές αγιογραφίες και αρχιτεκτονική.
• Παλιές Αγιογραφίες. Οι τοιχογραφίες του ναού, που χρονολογούνται από τον 17ο αιώνα.
• Ιστορικό Καμπαναριό. Το καμπαναριό της Μονής, που έχει αντέξει στον χρόνο και στις ιστορικές περιπέτειες της περιοχής.
• Κελλιά Μοναχών. Παραδοσιακά μοναστηριακά κτίσματα, όπου διέμεναν οι μοναχοί κατά το παρελθόν.
• Ιστορικά Κειμήλια. Εκκλησιαστικά αντικείμενα, παλιά Ευαγγέλια και άλλα πολύτιμα κειμήλια από την περίοδο του Μακεδονικού Αγώνα.
• Φυσικό Τοπίο. Η Μονή περιβάλλεται από καταπράσινα δάση και υπέροχη θέα στο βουνό Άσκιο, ιδανική για περιπατητές και φυσιολάτρες.
• Σημείο Συνάντησης Μακεδονομάχων. Χώρος όπου έμεινε ο Παύλος Μελάς και άλλοι αγωνιστές κατά τον Μακεδονικό Αγώνα.
• Αναστηλωμένα Τμήματα. Περιοχές που έχουν ανακαινιστεί λόγω ζημιών από επιδρομές και πυρπολήσεις.